در سال ۱۲۵۴ خورشيدي، مك گرگور درباره شهر بيرجند مطالبي نوشته و شمار خانه‌هاي شهر را سه هزار باب ذكر كرده‌است. در سال ۱۲۷۳ خورشيدي، ادوارد ييت گزارشي درباره تجارت بيرجند از طريق بندرعباس و نيز جمعيت ۰۰۰ ۲۵ نفري آن داده‌است.
سرپرسي سايكس در سفر خود به منطقه , از كوههاي معين آباد (ظاهراً همان ميناباد)، اميران ناحيه قائنات, محصولات زراعي بويژه زعفران و زرشك و ابريشم، قالي بافي ساكنان منطقه و مذهب آنها و نيز شهر بيرجند ـ كه آن را متفاوت با ساير شهرهاي ايران دانسته ـ مطالبي آورده‌است.
لمتون نيز در سالهاي قبل از ۱۳۲۹ خورشيدي به وضع مالكيت اراضي و قنات‌هاي قائنات و نيز نظامهاي آبياري در آباديهاي پيرامون بيرجند اشاره كرده‌است.
در دوره قاجاريه به سبب كمبود آب, شهر بيرجند به كندي توسعه مي‌يافت ولي همچنان مركز ناحيه بود