نام اصلي اين شهر، بيرجند است كه به صورتهاي برجند، برجن، بركن و بيرگند نيز در نوشته آمدهاست.
پنج وجه تسميه براي بيرجند بيان شدهاست.
آقاي رجبعلي لباف خانيكي در مقاله خود تحت عنوان "تأملي در نام بيرجند"، بيرجند را مركب از دو جزء "بير" و "جند" ميداند. "بير" در پارسي باستان به معاني رعد و برق، صاعقه و طوفان و "جند" كه معرّب "كند" است به زبان فرارودي به معني مكان و شهر آمدهاست. با توجه به نامهاي مناطق و شهرها در خراسان بزرگ،مانند تاشكند، خجند، سمرقند و ...، اين وجه تسميه درست تر به نظر ميرسد.